راههای پرورش مهارت نوجوان چیست؟
یکی از راه هایی که به پرورش مهارت نوجوان در هر خانواده ای کمک می کند، برقراری ارتباط موثر بین والدین و فرزندان است. مهم ترین نکته ای که در ایجاد چنین رابطه ای موثر است، اصل صداقت و یا صادق بودن در گفتار و رفتار است. فرزندان به راحتی می توانند به میزان صداقت والدین خود پی ببرند. در نتیجه بر اساس میزان صداقتی که از والدین خود می بینند، اعتماد آن ها شکل می گیرد. نوجوانان به خوبی متوجه رفتارهای صادقانه و یا رفتارهای موذیانه والدین هستند. به هر حال والدین چه بخواهند و چه نخواهند تحت نظارت کودکان خود قرار دارند. بنابراین راه موفقیت در پرورش مهارت نوجوان، در ابتدا اصلاح الگوی رفتاری والدین است.
بنابراین هر چقدر که والدین نسبت به انجام الگوهای رفتاری خود از صداقت بالاتری برخوردار باشند، از روابط محکم تری مابین خود و نوجوان خود برخوردار می شوند. در برخی از مواقع ممکن است که نوجوان درصد صداقت والدین خود را مورد امتحان قرار دهد. به عنوان مثال نوجوان ممکن است جواب سوالی را بداند اما برای اینکه میزان صداقت والدین خود را بسنجد، این سوال را مجددا از والدین خود بپرسد. بنابراین برای ایجاد یک رابطه سالم مابین نوجوان و والدین باید اعتماد و صداقت مابین طرفین برقرار شود. برخی از والدین از رفتاری کاملا خشک و رسمی برای برقرار ارتباط با فرزندان خود استفاده می کنند و در مقابل برخی نیز از رفتار مهربان و نرم استفاده می کنند.
والدین در نظر داشته باشند که قاطع بودن با عصبانیت و خشونت یکسان نیست. قاطع و جدی بودن کاملا به نوع رفتار و برخورد والدین ارتباط دارد. بنابراین می توان گفت که خشونت و عصبانیت ممکن است والدین را از پرورش مهارت نوجوان به صورت صحیح دور کند. به هر حال لحن صدای والدین، نشان دهنده قاطع بودن و دلسوزی و در عین حال دلسوزی و مهربانی والدین را نیز نشان می دهد. هدف کلی از نوع ارتباط بین والدین و کودکان این بوده، اصول و ضوابط بین این دو رعایت شود. در واقع منظور از زمانی که گفته می شود با فرزند خود دوست باشید، این نیست که به او اجازه انجام هر کاری را بدهید. در واقع یکی از اصول پرورش مهارت نوجوان این است که آزادی بی قید و شرط نداشته باشد. نوجوان باید درک کند که همیشه به یک سری از اصول و ضوابط باید پایبند باشد.
آموزش مهارت داشتن شهامت ابراز عقیده
یکی از اصولی که والدین باید در پرورش مهارت نوجوان، به آن دقت داشته باشد، توانایی ابراز نظر و عقیده است. از آنجایی که بسیاری از مشکلاتی که مابین نوجوانان و والدین وجود دارد، در اثر نبود شهامت ابراز عقیده بین آن هاست. پرورش چنیین مهارتی در نوجوانان خلال بسیاری از مشکلاتی است که در میان آنها وجود دارد. برخی از پدر و مادر ها در تصمیم گیری های خانوادگی و یا در امور مربوط به تحصیل، شغل و ازدواج فزرندشان، با آنها هیچ گونه مشورتی ندارند. در صورتی که اگر مشورت با نوجوانان صورت بگیرد، احساس مسئولیت پذیری و قدرت تصمیم گیری را در آنها افزایش می دهد.
بنابراین یکی راه های پرورش مهارت نوجوان، این است که با او همانند یک بزرگسال برخورد کرده و از او نظرخواهی کنید. سعی کنید به فرزند نوجوان خود اعتماد کنید و با دادن یک سری آگاهی های لازم، او را در تصمیم گیری های خانوادگی مشارکت دهید. حتی می توانید موقعیت هایی را ایجاد کنید که فرزند شما در شرایط بحرانی قرار بگیرد و مجبور به ابراز نظر دهی و تصمیم گیری کند. به همین خاطر در این شرایط او را همراهی کرده و سعی کنید راه های متفاوتی را به او نشان دهید. اما این نکته را در نظر داشته باشید که هر گز به جای نوجوان خود تصمیم گیری نکنید.
کمک به یادگیری مهارت همدلی و همفکری
خانواده ای می تواند روابط سالم و با نشاطی داشته باشد که مابین اعضای آن همدلی و همفکری وجود داشته باشد. اینکه والدین چقدر در پرورش مهارت نوجوان خود در این زمینه موفق بوده اند، کاملا به نوع روابط بین اعضای خانواده مرتبط است. یعنی اینکه آیا بین شما و فرزندتان رابطه مشترکی وجود دارد یا خیر؟ یا اینکه آیا فرزند شما زبان شما را می فهمد یا خیر؟ جواب این سوالات می تواند به شما کمک کند که چقدر در پرورش مهارت نوجوان در زمینه همدلی و همفکری موفق بوده اید. در اصل همزبانی و همفکری با نوجوان، به معنای شناخت زبان و منطق او و برقراری ارتباط بر مبنای ویژگی های شناختی و عاطفی است. والدین باید تلاش کنند که شرایط اجتماعی و زمانی نوجوان خود را درک کرده و به علت های رفتاری وی پی ببرند.
آموزش مهارت هماهنگی و همکاری در نوجوان
از دیگر اصولی که باید در پرورش مهارت نوجوان در نظر گرفته شود، آموزش اصل هماهنگی و همکاری در نوجوان است. به صورت کلی یکی از ارکان نظام آموزش و پرورش، وجود همکاری و هماهنگی مابین اعضای آن است. زمانی رشد سالم مابین اعضای یک سازمان صورت می گیرد، که هماهنگی و همکاری درستی مابین اعضای آن برقرار باشد. در صورتی که رابطه هماهنگی بین پدر و مادر وجود داشته باشد می توان به رشد و پرورش مهارت نوجوان نیز کمک کرد.
سخن پایانی
برای اینکه بتوان یک نوجوان موفقی را پرورش داد، باید از همان دوران کودکی به پرورش مهارتهای ضروری و مورد نیاز آن پرداخت. با توجه به مطالبی که در این مقاله بیان شد، متوجه شدیم کلید موفقیت پرورش مهارت نوجوان در ابتدا به الگوی رفتاری نوجوان، یعنی والدین ارتباط دارد. در درجه دوم به نوع رفتاری که مابین نوجوان و والدین وجود دارد مرتبط است.